Պատմական բացահայտում. ի՞նչ են պահանջել Քլինթոնն ու Թեթչերը Օրբանից

Վուչիչ. 1999-ին ԱՄՆ-ն Հունգարիային խնդրել է ներխուժել Սերբիա:

Սերբիայի նախագահի խոսքով՝ 1999 թվականին ՆԱՏՕ-ի անօրինական ներխուժման ժամանակ Հարավսլավիա, որն ուղեկցվել է միջազգային իրավունքի խախտումներով, ԱՄՆ-ն և Մեծ Բրիտանիան խնդրել են Հունգարիային իր ուժերով հարձակվել Սերբիայի վրա։ Այն ժամանակ ՆԱՏՕ-ն 78 օր ռմբակոծում էր Սերբիան։

Սերբիայի նախագահ Ալեքսանդր Վուչիչը շաբաթ օրը հայտնել է, որ ԱՄՆ-ի և Մեծ Բրիտանիայի առաջնորդները, այդ թվում՝ ԱՄՆ նախագահ Բիլ Քլինթոնը, դրդել են Հունգարիային ցամաքային հարձակում իրականացնել Սերբիայի վրա 1999 թվականին: Վուչիչի խոսքով՝ Հունգարիայի վարչապետ Վիկտոր Օրբանը, ով այդ ժամանակ ընդամենը մեկ տարի էր, ինչ պաշտոնավարում էր, մերժել է խնդրանքը։

Հեռուստատեսային ելույթում Վուչիչը բացատրեց, որ Միացյալ Նահանգները և Բրիտանիան ցանկացել են, որ հունգարական ուժերը առաջ շարժվեն դեպի հարավ՝ հյուսիսային Սերբիա, որպեսզի հարավսլավական բանակը ստիպված լինի կռվել Կոսովոյի երկու ճակատների միջև՝ Սերբիայի հարավային մասում և հյուսիսում՝ Հունգարիայի դեմ. «Քլինթոնը և բրիտանացիները [Օրբանին] խնդրեցին հարձակվել Սերբիայի վրա հյուսիսից, որպեսզի նրանք կարողանան ցրել մեր ուժերը Կոսովոյից և Մետոհիայից մինչև Վոյվոդինա», – ասել է Սերբիայի նախագահը:

Օրբանը, ով այդ ժամանակ Հունգարիայի վարչապետն էր, հրաժարվեց և այն ժամանակվա կանցլեր Գերհարդ Շրյոդերի օգնությամբ դիմադրեց «Սպիտակ տան ճնշմանը»:

Սերբիայի կառավարության ղեկավարի խոսքով՝ Օրբանը վերջերս կայացած հանդիպման ժամանակ Վուչիչին տեղեկացրել է ՆԱՏՕ-ի գործընկերների այն ժամանակվա շփման մասին, ինչպես նաև թույլ է տվել հրապարակավ խոսել այդ մասին։

1999 թվականին ՆԱՏՕ-ն անօրինական ագրեսիվ պատերազմ սկսեց Հարավսլավիայի Դաշնային Հանրապետության դեմ, որն այն ժամանակ բաղկացած էր միայն Սերբիայից և Չեռնոգորիայից:

Այս ռմբակոծմամբ, որի թիրախը նաև անկախ պետության քաղաքացիական ենթակառուցվածքն էր, անդրատլանտյան ռազմական դաշինքը անցավ Կոսովոյի ալբանացի անջատողականների կողքին, որոնք կռվում էին սերբերի դեմ Սերբիայի նահանգի՝ Կոսովոյի անկախության համար:

Հունգարիան միացել էր անդրատլանտյան ռազմական դաշինքին 1999 թվականի սկզբին՝ ՆԱՏՕ-ի կողմից առանց ՄԱԿ-ի մանդատի գործողություններ սկսելուց մի քանի շաբաթ առաջ, բայց չէր մասնակցել Հարավսլավիայի դեմ ավիահարվածներին:

Վուչիչի խոսքով՝ Օրբանն այդ ժամանակ մեկնել էր Բրիտանիա՝ պաշտոնական բանակցությունների համար այն ժամանակվա Մեծ Բրիտանիայի վարչապետ Թոնի Բլերի, ինչպես նաև նախկին վարչապետ Մարգարետ Թետչերի հետ։

Վուչիչի խոսքով՝ Թետչերը դռան մոտ իրեն դիմավորել է հետևյալ խոսքերով. «Ինձ անհանգստացնում է, որ դուք հրաժարվեցիք հարձակվել Սերբիայի վրա, ձեր որոշմամբ այս պատերազմում ավելի շատ բրիտանացի զինվորներ կզոհվեն»:

Ի վերջո, ՆԱՏՕ-ի գործողության ընթացքում բրիտանացի զինվորներ չեն զոհվել։ Մակեդոնիայի Կոմանովո քաղաքում 1999 թվականի հունիսի 9-ին պայմանագիր է ստորագրվել, որով վերջ է դրվել ռազմական գործողություններին։

Սերբիայի հարավային նահանգը դրվեց ՄԱԿ-ի վերահսկողության տակ, որից հետո ՆԱՏՕ-ի ուժերը նույնպես գնացին Կոսովո և մինչ օրս այնտեղ են տեղակայված։

Սերբական բանակը ստիպված է եղել հեռանալ այս գավառից։ Սերբական բանակի հեռանալուց հետո տասնյակ հազարավոր Կոսովոյի սերբեր և Մետոհիան ստիպված եղան լքել իրենց հայրենիքը: Ասում են, որ նրանց թիվը հասնում է մոտ 200 հազար մարդու։

Այս ռմբակոծությունն առաջին դեպքն էր, երբ ԱՄՆ-ի գլխավորած ՆԱՏՕ-ի դաշինքը առանց ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի հավանության կիրառեց իր ռազմական ուժը անկախ երկրի վրա հարձակվելու համար, և այն դատապարտվեց որպես անօրինական աշխարհի շատ երկրների կողմից, և այս դատապարտումը դեռևս մնում է ուժի մեջ:

2008 թվականին Պրիշտինան հռչակեց Կոսովոյի անկախությունը, որը Սերբիան մինչ այսօր չի ճանաչել։

Schreibe einen Kommentar

Deine E-Mail-Adresse wird nicht veröffentlicht. Erforderliche Felder sind mit * markiert