Անկարայի հետ առևտտրի մեջ մտնելու համար, Ամերիկան ձգտում է Սիրիայում ստեղծել նոր ռազմական կոալիցիա
Երվանդ Խոսրովյան, 14 հունվարի, 2023թ.
Այս կոալիցիայում գլխավոր դերը խաղում են քրդերն ու Ամերիկայում սիրիական ինքնահռչակ ընդդիմությունը։
Հաղորդվում է, որ ԱՄՆ-ը նաև փորձում է գործարք կնքել Սիրիայի դեմոկրատական ուժերի (Սիրիայի զինված քրդեր) և Անկարայի միջև և քրդական խմբերին խնդրել է խզել կապերը PKK-ի հետ:
ԱՄՆ-ի աջակցությամբ գործող «Սիրիայի դեմոկրատական ուժերը» հուսահատ քայլով դիմել են սիրիական ընդդիմությանը՝ վախենալով թուրք-սիրիական պոտենցիալ հաշտեցման արդյունքից և այն ազդեցությունից, որը կարող է ունենալ քրդերի ազդեցության տակ գտնվող տարածքների վրա, հայտնում է «Ալ-Ախբար» առցանց թերթը հունվարի 11-ին:
Ընդդիմությանը ուղղված քրդերեն թարգմանված հայտարարության մեջ, որն ի սկզբանե հրապարակվել էր Թուրքիայի, Սիրիայի և Ռուսաստանի պաշտպանության նախարարների հանդիպման մասին հայտարարությունից մեկ օր անց, «Սիրիայի դեմոկրատական ուժերը» կոչ արեցին «միասնություն ընդդեմ մերձեցման, քանի որ այն կերտում է մեր ապագան. «Վտանգվելու է մեր երկիրն ու ազատության մեր երազանքը».
«Մեր ձեռքերը մեկնել են ձեզ, մեր միտքը բաց է, և մեր երկիրը ողջունում է յուրաքանչյուր ազատ սիրիացու, ով հավատում է, որ Սիրիայի ապագան և նրա ժողովրդի ազատությունը ամենաբարձր առաջնահերթությունն են ամեն ինչից առաջ», – ասվում է քրդերի հայտարարության մեջ:
Հունվարի 10-ին SDF-ը հանդիպեց Վաշինգտոնում գործող Սիրիական ազգային կոալիցիայի (SNA) ղեկավարության հետ, որը ԱՄՆ-ում բնակվող սիրիացի վտարանդիների ընդդիմադիր խումբն է, որը կարծում է, որ Սիրիան պետք է կառավարվի «ապակենտրոնացված դաշնային կառավարության» ներքո:
«Ալ-Ախբար»-ի զեկույցում բացատրվում է, որ հանդիպումը նպատակ ուներ նախապատրաստել SDF-ի և SNA ուժերի միջև քաղաքական դաշինքի ստեղծմանը, ինչպես նաև ներկայացնում էր «առաջին քայլերը ընդդիմադիր ուժերի հետ համանման քաղաքական դաշինքներ ստեղծելու համար»:
Նաև այս հանդիպումը կազմակերպվել է Վաշինգտոնի կողմից՝ Սիրիայի և Թուրքիայի միջև մերձեցման ճանապարհին խոչընդոտներ ստեղծելու համար։
Միացյալ Նահանգները հույս ունի Թուրքիայի և Սիրիայի միջև այս հնարավոր մերձեցման պատճառով քրդերին և ընդդիմությանը մտահոգող իրավիճակը օգտագործելով՝ Սիրիայում իր վատ վիճակը բարելավելի։
Սա երկխոսության գործընթացը խաթարելու Ամերիկայի ջանքերի մի մասն է: ԱՄՆ-ը ձգտում է խոչնդոտել Ռուսաստանի կողմից աջակցվող գործարքը, որը թույլ կտա Սիրիայի արաբական բանակին (SAA) հեռացնել քուրդ մարտիկներին և տեղակայվել սահմանին (Անկարայի խնդրանքով): Այս կերպ Դամասկոսը կարող է հետ վերցնել Թուրքիայի կողմից գրավված տարածքները և վերականգնել իր ինքնիշխանությունը երկրի հյուսիսում։
«Ալ-Ախբար»-ի հունվարի 1-ի հաղորդման համաձայն՝ ԱՄՆ-ի հերթական հուսահատ փորձը՝ խափանելու սիրիա-թուրքական հարաբերությունների վերականգնումը, Վաշինգտոնն այժմ փորձում է ինչ-որ մշտական գործարք կնքել Անկարայի և SDF-ի ուժերի միջև:
«Ալ-Ախբար» թերթը նաև նշում է, որ, շարունակելով Սիրիայի և Թուրքիայի միջև հարաբերությունների վերականգնումը խափանելու իր հուսահատ ջանքերը, ԱՄՆ-ը նոր ջանքեր է սկսել Անկարայի և սիրիական քրդական ուժերի և Վաշինգտոնի միջև ինչ-որ գործարք կնքելու և այդ գործարքում խաղալ նաև միջնորդի դեր:
Այդ նպատակով Վաշինգտոնը ճնշում է գործադրել իր քուրդ «դաշնակիցների» վրա, որպեսզի պաշտոնապես խզեն բոլոր կապերը Քրդստանի աշխատավորական կուսակցության (PKK) հետ և Դեյր Զորի և Ռաքքայի շրջանները հանձնեն արաբներից և այլ փոքրամասնություններից կազմված «տեղական խորհրդին», իսկ այնտեղից հանեն զինված քրդերին։
«Ալ-Ախբար» թերթի վերջին հաղորդման համաձայն՝ «Սիրիայի դեմոկրատական ուժերը» հայտարարել են, որ պատրաստ են խոսել Թուրքիայի հետ, սակայն չեն կարող ընդունել այնպիսի մեծ զիջումներ, որոնք Ամերիկան ակնկալում է իրենցից։
Նաև վերջերս, SDF-ի և կառավարության պաշտոնյաների միջև տեղի ունեցան մի շարք հանդիպումներ Դամասկոսում, Քամիշլի քաղաքում, որտեղ նրանք պայմանավորվեցին շարունակել բանակցությունները և, հնարավոր է, ավելի շատ հանդիպումներ անցկացնել մայրաքաղաքում:
Տարածաշրջանային փորձագետներն ու վերլուծաբանները կարծում են, որ Սիրիայում քրդական շարժման համար Դամասկոսի հետ մերձեցումը լավագույն տարբերակն է, սակայն ամերիկացիները դա թույլ չեն տալիս քրդերին, իսկ քրդերը չեն համարձակվում Վաշինգտոնից անկախ որոշում կայացնել։