Եթե դուք բանկին պարտք եք 100 դոլար, ապա դա ձեր խնդիրն է։

Եթե պարտք եք 100 միլիոն դոլար, դա արդեն դառնում է բանկի խնդիրը։

Պոլ Գետտի

Հարցը, որն ինձ մոտ առաջացավ և, ի վերջո, այս հոդվածը գրելու առիթ հանդիսացավ, հետևյալն է․ արդյոք կապիտա՞լն է որոշում վարվող պետական քաղաքականությունը, թե՞ կապիտալը հոսում է այնտեղ, որտեղ արդյունավետ քաղաքականություն է իրականացվում։

Ներկա ժամանակահատվածում շատ դժվար է տարանջատել տնտեսությունը քաղաքականությունից և որոշել, թե որն է մյուսի շարունակությունը։ Գլոբալիզացիան, որի մասին երկար տարիներ խոսվում էր, իմ կարծիքով, այլևս իրականություն դարձած փաստ է։ Աշխարհը կարծես մեկ միասնական օրգանիզմ լինի և գոյություն ունեցող պետական սահմանները ու վարվող, ենթադրաբար, ազգային քաղաքականությունները կարծես արդեն ֆորմալ բնույթ են կրում։ Այնուամենայնիվ կարելի է հետևել տիրապետող միտումներին և կատարել դրանից բխող եզրակացություններ։ Փորձենք առանց ավելորդ հույզերի, կոնսպիրոլոգիական տեսությունների և, որ ամենակարևորն է, առանց տնտեսագիտական բարդ տերմինների դիտարկել ստեղծված իրավիճակը։

https://www.google.com

Ո՞րն է աշխարհի ներկա կացությունը:

Հիմանական գործոնը՝ համաշխարհայնացման հսկա շարժումն է, որը կլանում է բոլոր երկրներին:

Կապիտալիզմի երկրորդ հեղափոխություն է տեղի ունենում: Համաշխարհայնացումը հասնում է անգամ մլորակի ամենախուլ անկյուններին՝ անտեսելով թե՛ ժողովուրդների անկախությունը եւ թե՛ քաղաքական ռեժիմների զանազանությունը: Այսպիսով, աշխարհակալության մի նոր շրջան է ապրում մարդկությունը, ինչպես դա պատահել է տարբեր հայտնագործությունների եւ գաղութատիրության ժամանակ, այն տարբերությամբ միայն, որ եթե անցյալի նվաճումների ընդարձակման մեջ հիմնական դերակատարները պետություններն էին, այս անգամ դրանք մի շարք ընկերություններ են, ճարտարարվեստի, տնտեսական սեփական խմբեր, որոնք փորձում են իշխել աշխարհի վրա: Երբեք աշխարհը ղեկավարողների թիվը չի եղել այսքան սակավ եւ միաժամանակ այսքան զորեղ:

– 1998թ. օգոստոսի 6-ին իր աշխատասենյակում հրազենից սպանվեց ՀՀ գլխ. դատախազ Հենրիկ Խաչատրյանը: Պաշտոնական վարկածով` նրան սպանել է ՀՀ տրանսպորտի նախկին դատախազ Արամ Կարապետյանը և ինքնասպան եղել:

Կողմ քվեարկելով հեղափոխությանը, ո’չ ասենք երկիրը թալանած նախկին իշխանություններին ու նրանց արբանյակներին:

Դեկտեմբերի 9-ի արտահերթ խորհրդարանական ընտրությունները կարելի է համարել թավշյա հեղափոխության առաջին փուլի քաղաքական հաղթական ավարտը, որի արդյունքում սկսվելու է երկրի զարգացումը խթանող եւ ապահովող տնտեսական, սոցիալական, հասարակական եւ համազգային բնույթի խնդիրների ուղղությամբ քայլերի եւ լուծումների համար մի նոր ժամանակաշրջան, հեղափոխության մի նոր փուլ, որը պիտի երաշխավորի երկրի անվտանգությունը, համակողմանի զարգացումն ու ժողովրդի բարօրությունը:

Կոչ ենք անում մեր հայրենի ժողովրդին միահամուռ մասնակցելու ընտրություններին եւ անկաշկանդ  իրենց ձայնը տալ հեղափոխությունը իրականություն դարձնող եւ շարունակող ուժին: Ընտրություններին մասնակցությունը եւ ժողովրդի ազատ կամարտահայտության յուրաքանչյուր ձայն հեղափոխության շարունակականության եւ ժողովրդի  հաղթանակի գրավականն է:  Ո’րքան լայն մասնակցություն, այնքա’ն անկողոպտելի հաղթանակ:

Վարչապետի Աստանայում աշխատանքի մասին ունեցած ելույթը լայն հասարակայնության գիտակցությանը հասցրեց ակնհայտ այն իրողությունը, որ հայաստանյան հասարակությունը անկախության տարիների ընթացքում այդպես էլ չի ձևավորել քաղաքական ուժեր, որոնց խնդիրը լիներ պայքարն աշխատավորների իրավունքների համար։ Ափսոս, իհարկե, որ օրվա իշխանությունը, լինելով արմատական ազատականության կողմնակից, հակված չէ նպաստելու հանրային դաշտի այդ բաղկացուցչի ձևավորմանը։ Բայց ակնհայտ է, որ թավշյա հեղափոխությունը դրա համար նախադրյալներ ստեղծել է՝ նույնիսկ իր ընտրախավի կամքին հակառակ, որն ի դեպ նորմալ է։

Տնտեսություն

Վերջին օրերին ԱԺ-ում քննարկվում էր Ամենայն Հայոց կաթողիկոսին պաշտպանելու հարցը։ Հենց միայն այն հանգամանքը, որ Հանրապետական կուսակցությունն էր այդ բանաձևի հեղինակը, խոսում է այն մասին, թե որքան է այդ կուսակցությունը սնանկացել, ավելի շուտ որակազրկվել, որ վերապրելու համար դիմում է նման քայլի և կառչում է վերջին երերուն ծղոտից։ Իհարկե որ այդ քայլը անիմաստ էր և ոչ մինչև վերջ մտածված։ Թե ինչու է հատկապես հիմա կաթողիկոսին պաշտպանելու հարցը բարձրացվում, դա էին փորձում հիմնավորել մի քանի պատգամավորներ, սակայն նրանց ելույթները և փաստարկները այնքան անօգնական էին ու պարզունակ, որ այն տպավորությունն էին թողնում, ասես իրենք էլ համոզված չէին, թե իրոք ամենայն հայոց կաթողիկոսի կյանքը Հայաստանում վտանգված է և նրան պաշտպանել է պետք. որ ուժերի՞ց, հարցը այդպես էլ մնաց բաց։ Դրա փոխարեն կուսակցության խոսնակ՝ Շարմազանովը ԱԺ-ում իր կաշվից դուրս էր գալիս, իր ամբողջ հռետորական կարողությունը վկայակոչում էր փաստելու, որ կաթողիկոսին պաշտպանելու հարցը բխում է պետականության շահերից։ Լսենք, թե նա ինչ է ասել քվեարկությունից հետո․

by Professor Hovhanness I. Pilikian

*

The room was brimful of every imaginable political hue, from Left to Right, expressing their views of the Syrian situation freely and with no political inhibitions.  In fact, the star-speaker of the evening was Peter Oborne, perhaps Britain’s best pen-pusher on politics, but definitely the most Right wing of the Right-wingers and Ringers, with a regular whole page in the Saturday Mail.

I love Oborne’s knowledgeable writing so much, that I frequently think to myself, (why should) How could Peter Oborne be so horribly right wing?  Could he not be a tiny bit Socialist, as he works his way weekly through the stinking mist of the pigsty-swamp he stirs up every week clarifying the political issues of the day.

Ռուզան Խաչատրյան

Վերջին օրերին Հայաստանում տիրող ադրբեջանամոլությունն ու ադրբեջանցիների ընկերությամբ հպարտացողները վրդովեցրել են Ստեփանակերտի Վահրամ Փափազյանի անվան պետական դրամատիկական թատրոնի գեղարվեստական ղեկավար ՌՈՒԶԱՆՆԱ ԽԱՉԱՏՐՅԱՆԻՆ: Պացիֆիստական նկրտումներով տարված հանրությանը Ռուզաննան հիշեցնում է ոչ միայն Արցախյան պատերազմն ու Քառօրյան, այլ նաեւ 1915-ի ու սումգայիթյան ոճրագործությունները` ադրբեջանցիների ու նրանց եղբայր թուրքերի կողմից. «Մարդասիրության մեծ ջատագովներ, ձեզ ինչո՞ւ է թվում, թե նա, ով թուրքին չի սիրում կամ ընկերություն չի ուզում անի թշնամու հետ` ադեկվատ կամ մարդասեր չէ: Իսկ չե՞ք փորձել մտածել, որ այստեղ ուղղակի ազգի արժանապատվության հարց կա, դարերի թափած արյունը չպղծելու հարց կա, ի վերջո` հաղթող ժողովրդի պայքարի ու ուժի ոգին չկոտրելու ու չթուլացնելու հարց կա…»:

«Արաքս» շաբաթաթերթ, Թեհրան, 13 նոյեմբերի 2018թ.

Կիլիկիո կաթողիկոսության կայքէջից տեղեկանում ենք, որ 8 նոյեմբերի 2018 թվին, կրկին անգամ հանդիպում է տեղի ունեցել Արամ կաթողիկոսի և ՀԲԸՄ նախագահ՝ Պերճ Սեդրակյանի միջև, որի ընթացքում քննարկել են նույն հարցերը, ինչ քննարկվել էին նույն թվականի օգոստոսի 25-ին՝ «Հայաստանի ներքին կացութեան, եկեղեցի-պետութիւն յարաբերութեան և Հայաստան-Սփիւռք գործակցութեան առնչւած մի շարք հարցեր»:

Լրատվության մեջ չի նշվում հերթական քննարկումների անհրաժեշտության և արդյունքի մասին, ուստի և ակամայից հարց է առաջանում, մինչ վերջերս,

Ռուսաստանում ՀԿ-ներին արգելեցին դրսի գումարներով ֆինանսավորումը: Հայաստանում շարունակում է ավելի թափ ստանալ: «Քաղաքացիական գիտակցություն» Հկ և բազմաթիվ այսպիսի հասարակական կազմակերպություններ աշխատում են տարբեր ծրագրերի անվան տակ՝ որոնց անդամների մեծամասնությունը չգիտեն էլ, թե ո՞վ և ինչի՞ համար է ֆինանսավորվում  տվյալ կազմակերպությունը, ի՞նչ նպատակ է հետապնտում և ուր է տանում ինքն իր ձեռքով ժողովրդին:

ԱԱԾ, ինչու չէ նաև կառավարությունը, այս առումով անելիք ունեն: Այլապես, մի քանի տարի հետո, կունանանք այնպիս հասարակություն, որը ոչ թե ՀՀ իշխանությանը կենթարկվի, այլ այդ գումարները հատկացնող  համաշխարհային իշխանններին:

«Քաղաքացիական գիտակցություն» հասարակական կազմակերպությունը ստեղծվել է 2012 թվականին, սերտ գործընկերային կապեր ունի նաև ԱՄՆ Միջազգային Ժողովրդավարության Զարգացման կողմից ֆինանսավորվող «Ազգային Ժողովրդավարության Ինստիտուտի (USAID NDI)» հայաստանյան գրասենյակի հետ։ Մասնավորապես, կազմակերպության առավել ակտիվ անդամները մասնակցել են «ԱԺԻ» կողմից անցկացվող ամենամյա կին և երիտասարդ առաջնորդների դպրոցներին։

hraparak.am. «Եթե Սասնա ծռերն իրենց քայլը չանեին, մենք տարածքներ կկորցնեինք, եկեք իրար չխաբենք»,- այսօր Գյումրիում հայտարարեց քաղաքագետ Ստեփան Գրիգորյանը, որը Սասնա Ծռեր համահայկական կուսակցության ներկայացուցիչներից հետ հանդիպման էր եկել գյումրեցիների հետ: Քաղաքագետի կարծիքով նոր ձևավորվող կառավարությունում եւ օրենսդիր մարմնում Նիկոլ Փաշինյանին Սասնա ծռերը պետք են: «Երբ որ իրեն ճնշեն, կասի՝ նայեք՝ էստեղ Սասնա ծռեր կան: Ինքը թողնի, ծռերը կգան իշխանության; Ես հուսով եմ, որ Նիկոլ Փաշինյանն այդ ամենը հասկանում է»,-ասաց քաղաքագետը՝ օրինակ բերելով Գերմանիայի կանցլեր Անգելա Մերկելին, որը հարց լինելու դեպքում շահարկում է պոպուլիստների իշխանության գալու վտանգը : «Պետք է լինեն քաղաքական գործիչներ, ովքեր սկզբունքներ ունեն: Հիմա էն ժամանակը չի, որ գալիս-ասում են 3կգ բրինձ կտամ, հիմա դաժան պայքար է գնում, ուրիշ է:

Ոիլյմ Բիլ Սկոտ, Երկաթ և ածուխ, 1855-1860 թ.

Ես չեմ կարողանում հավատալ, որ Նիկոլ Փաշինյանի խոսքը՝ աղքատների և գործազուրկների մասին, ուղղակի անհաշվենկատ ու սպոնտան պոռթկում չէր:
Դեռևս չեմ կարողանում հավատալ, որ դա նրա անձնական ու քաղաքական դիրքորոշումն է երկրում զբաղվածության հիմնախնդրի, պետության սոցիալական գործառույթների, և, ընդհանրապես, աշխատանքի ու գործազրկության մասին:
Քանի որ, եթե դա Նիկոլի քաղաքական դիրքորոշումն է, այլ ոչ թե պահի տակ ասված սպոնտան մտքեր, ապա մեր վարչապետը ուլտրա աջ – ծայրահեղական է, «վայրի կապիտալիզմի» և «каждый сам за себя» ջունգլիական գաղափարների կրող:
Քաղաքակիրթ աշխարհում վաղուց անցել են այն ժամանակները, երբ մարդը մենակ էր իր խնդիրների դեմ: Պետությունը, որպես ամբողջ հասարակության շահերն արտահայտող և իրացնող, վաղուց նորմալ աշխարհում հոգ է տանում հասարակության այն անդամների մասին, որոնք ունեն զբաղվածության և արժանապատիվ կյանքի համար դժվարություններ: Այդ թվում, հոգ է տանում սոցիալական նպաստների, կենսաթոշակների, զբաղվածության խթանման զանազան պետական ծրագրերի, գործազուրկների մասնագիտական վերապրոֆիլավորման, պետական մսանակցությամբ և կամ աջակցությամբ ձեռնարկատիրական գործունեության խթանման, և տարբեր այլ ձևերով… Եվ երեսով չի տալիս: