ارمنی شناس برجسته ایرانی تحت مراقبت پزشکی اجتماعی

به گزارش خبرنگار مهر،پروفسور احمد نوری‌زاده شاعر، مترجم، پژوهشگر و ادیب ایرانی که با ترجمه ادبیات ارمنی به فارسی‌زبانان شهره شده است، این روزها در گوشه‌ای از آسایشگاه کهریزک به عنوان یک «مددجو» عمر خود را سپری می‌کند.

مسئول واحد امور اجتماعی و پذیرش مددجویان آسایشگاه کهریزک خبر نگهداری از این ادیب پیشکسوت را در این آسایشگاه تائید کرد و به خبرنگار مهر گفت: آقای نوری‌زاده چندماهی است در «گل یاس» یکی از ساختمان‌های آسایشگاه کهریزک مخصوص بیماران ام اس، تحت مراقبت‌های پزشکی و اجتماعی است.

احمد نوری‌زاده متولد آبان ماه سال ۱۳۳۰ از شاعران و مترجمان خوش قریحه روزگار ماست. از این مترجم، پژوهشگر و ارمنی شناس فارسی تاکنون حدود ۲۰ جلد کتاب منتشر شده است که از این میان می‌توان به «پتر اول» اثر آلکسی تولستوی «آمالیا» اثر نار دوس «پاییز در پرواز» و «سلام بر شما ارمنی‌ها» اشاره کرد.

وی که دوران کودکی خود را در کردمحله بندر انزلی سپری کرده، به دلیل مصاحبت و مراودتِ مداوم با ارامنه سپری کرده است، از همان دوران کودکی با زبان و ادبیات ارمنی، خو گرفت و به تدریج با گذر زمان، پس از اشتغال به فعالیت مطبوعاتی، سرودن شعر به زبان پارسی و فراگیری زبان نوشتاری ارمنی را آغاز کرد. نوری‌زاده در کمتر از ۶ ماه نزد مرحوم «آرشی بابایان» شاعر معروف ارمنی، الفبای این زبان را آموخت و سپس با جدیت و ممارست، از طریق کتب خودآموز، زبان نوشتاری ارمنی را نیز فرا گرفت و از آن پس به طور جدی به ترجمه و معرفی ادبیات معاصر و متون کهن ارمنی در مطبوعات فارسی زبان ایران همت نهاد.

احمد نوری‌زاده با گسترش دامنه فعالیت‌ها در حوزه ادبیات ارمنی، فراگیری مبنایی و ریشه‌ای زبان کهن ارمنی – گرابار – دغدغه اصلی‌اش شد و به همین دلیل با عزیمت به اصفهان، نزد مرحوم «خاژاک درگریگوریان»، رئیس دانشکده ارمنی شناسی دانشگاه اصفهان، مدتی را به آموختن این زبان گذراند.

وی در سال های ۱۳۴۹-۱۳۴۸ کار ترجمه و معرفی آثار شاعران ارمنی را آغاز کرد، البته در گام اول، از همکاری دوستان ارمنی خود برای انتخاب اثر و ترجمه تحت الفظی اشعار بهره می‌گرفت اما با فراگیری کامل زبان مورد علاقه‌اش، از سال ۱۳۵۰ به طور کاملاً مستقل، کار ترجمه ادبیات ارمنی و چاپ و نشر آثار شاعران و نویسندگان ارمنی زبان را آغاز کرد.

اولین کتابی که از وی به طور مستقل انتشار یافت، مجموعه شعری از «گالوست خانتس» شاعر نامدار ارمنی‌تبار ایرانی بود که با نام «قدرت معجزه‌گر» از سوی انتشارات گوتنبرگ به بازار عرضه شد. سال بعد مجموعه دیگری از این شاعر، با نام «سلام بر تو ای انسان» را آماده چاپ کرد که توسط انتشارات دنیا به بازار کتاب عرضه شد. بعدها به مرور آثاری از «هومانس تومانیان»، شاعر و نویسنده نامدار ارمنی، «یقیشه چارنتس»، «آکسل باگونتس»، «هراچیا کوچار» و دیگران را ترجمه کرد که با نام‌های «آی وطن! آی وطن!»، «سروده‌های سرخ»، «۲۶ کمیسر» و «تسولاک» به خوانندگان پارسی زبان عرضه شدند.

احمد نوری‌زاده در حال حاضر یکی از چند شاعر غیرارمنی جهان است که به زبان ارمنی شعر می‌سراید و برای خوانندگان ارمنی زبان در جمهوری ارمنستان و دیگر کشورهای دارای جوامع ارمنی یک چهره شناخته شده و محبوب است به حدی که در این کشور او را «فرزند پارسی گوی ملت ارمنی» لقب داده‌اند و نیز، برنامه ریزان آموزشی جمهوری ارمنستان، بخش‌هایی از منظومه «ماسیس کوه نیست» اثر ماندگار وی را به همراه زندگینامه این شاعر ایرانی به عنوان یک درس در کتاب درسی دانش‌آموزان مقطع دوم راهنمایی مدارس ارمنی زبان گنجانده‌اند که دانش‌آموزان ارمنی‌تبار آن را در کتاب ادبیات خود می‌آموزند و امتحان خواهند داد.

البته مهمترین و ماندگارترین اثر ادبی نوری‌زاده تاکنون، کتاب «صد سال شعر ارمنی» ست که در سال ۱۳۶۹ توسط انتشارات چشمه به دوستداران آثارش عرضه شد. چاپ اول این کتاب پس از چندسال نایاب شد. «صد سال شعر ارمنی» در برگیرنده ترجمه ۵۰۰ شعر و منظومه از ۷۲ شاعر نامدار ارمنی جهان است و خواننده با مطالعه پیشگفتار ۱۵۰ صفحه‌ای کتاب با برخی جنبه‌های تاریخ و فرهنگ هزاران ساله ارمنستان آشنا خواهد شد.